Kifid: Geschillencommissie zet lijn uit over de Yarden-pakketpolis met een en-bloc-bepaling!

Blog

Wijziging mag alleen onder uitzonderlijke omstandigheden

De en-bloc-bepaling geeft de verzekeraar de mogelijkheid om de verzekeringsvoorwaarden van een bepaalde categorie verzekeringen of van alle verzekeringen eenzijdig te wijzigen. Daarmee is de verzekeraar bevoegd een deel van het risico dat de verzekeringnemer aan de verzekeraar heeft overgedragen weer terug te leggen bij de verzekeringnemer. Volgens de Commissie verhoudt een dergelijke eenzijdige bevoegdheid zich in beginsel niet met de aard van de verzekeringsovereenkomst en mag van deze bevoegdheid slechts onder uitzonderlijke omstandigheden gebruik worden gemaakt.

Herstelplan

De aanpassing van de verzekeringsvoorwaarden betreft een beperking van de rechten van de polishouders van de natura-uitvaartverzekeringen. De aanpassing vormt een onderdeel van het herstelplan dat de verzekeraar moest opstellen omdat hij niet meer voldeed aan de wettelijke solvabiliteitsnormen. De verzekeraar heeft maatregelen genomen om zijn solvabiliteit boven het wettelijk minimum te brengen. De verzekeraar heeft het uitvaartverzorgingsbedrijf in het verzekeringsbedrijf ingebracht. De maatregelen waren echter niet voldoende om zijn solvabiliteit boven het wettelijk minimum te brengen. De en-bloc-wijziging van de verzekeringsvoorwaarden is een noodzakelijk onderdeel van het herstelplan. De Commissie beoordeelt of het besluit van de verzekeraar om de rechten van de polishouders eenzijdig te beperken zorgvuldig en op de juiste wijze tot stand is gekomen. Dit is het geval, omdat de maatregel een noodzakelijk onderdeel is van het herstelplan dat in opdracht van De Nederlandsche Bank (verder: DNB) is opgesteld, door DBN is goedgekeurd en tevens onder toezicht van DNB en de door haar aangewezen (stille) bewindvoerder is uitgevoerd.

Belangen verzekeraar en consument

De Commissie oordeelt verder dat de verzekeraar voldoende aannemelijk heeft gemaakt dat de beperking van de rechten van de polishouders van de natura-uitvaartverzekeringen noodzakelijk was om weer te kunnen voldoen aan de wettelijke solvabiliteitseisen en daarmee een afwikkeling of een faillissement van de verzekeraar te voorkomen. In deze situatie zouden de polishouders zeer waarschijnlijk slechter af zijn geweest. Daarbij is de Commissie van oordeel dat het gaat om een relatief gering bedrag dat jaarlijks op voorhand wordt aangekondigd, zodat polishouders maatregelen kunnen treffen om deze kostenstijgingen op te vangen, bijvoorbeeld door bij te sparen of een aanvullende sommenverzekering te sluiten. Daarnaast kunnen consumenten kiezen om bepaalde onderdelen van het pakket niet uit te voeren. In ongeveer tachtig procent van de gevallen werd dit ook door consumenten gedaan, zonder dat sprake was van de wijziging door de verzekeraar. 

Een beroep op de en-bloc-bepaling is naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid niet onaanvaardbaar

Het belang van de verzekeraar bij de continuïteit van zijn onderneming dient ook het belang van de consumenten. De Commissie vergelijkt het belang van de verzekeraar om met de getroffen maatregel te kunnen voldoen aan de wettelijke solvabiliteitseisen met het belang van de consument om de verzekering ongewijzigd voort te zetten. De Commissie concludeert dat het belang van de consument niet onevenredig hard is geschaad door de opgelegde beperkingen van zijn rechten. Onder deze uitzonderlijke omstandigheden is het beroep van de verzekeraar op de en-bloc bepaling naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid niet onaanvaardbaar. De vorderingen van de consumenten worden afgewezen, waarbij opgemerkt wordt dat de uitspraak Kifid GC 2020-697 bindend is en de uitspraak Kifid GC 2020-696 waarin hetzelfde oordeel wordt gegeven niet bindend is voor de betrokken partijen.