Blog
Op 10 april 2023 brak een grote brand uit in een bedrijfspand te Etten-Leur. Daarbij raakten ook de op het dak geplaatste zonnepanelen beschadigd en werden zonnepaneeldeeltjes door de brand meegevoerd. Scherpe deeltjes werden tot wel 6 km op andermans terrein verspreid. Zo’n zes weken later was het weer raak in Etten-Leur. Amper een kilometer verwijderd van deze locatie zijn bij een brand in een loods van een plantenkweker 300 tot 400 zonnepanelen verbrand. De scherven van deze zonnepanelen zijn tot op 1 km verspreid over naburige weilanden. Ook bij diverse andere branden was het raak, met als gevolg dat er discussie is ontstaan over de vraag wie voor welke schade aansprakelijk is.
Als de deeltjes op het (gras)weiland van een boer terechtkomen, zal de boer zijn koeien moeten binnenhouden omdat de deeltjes voor dieren gevaarlijk kunnen zijn (zie daarover dit nieuwsbericht). De vraag is wie voor de opruimingskosten opdraait: de boer of de bezitter/eigenaar van de beschadigde zonnepanelen?
Depositie door zonnepaneeldeeltjes is een onderwerp dat al langere tijd op de agenda staat. Ik verwijs bijvoorbeeld naar een drietal publicaties van het Verbond van Verzekeraars.
Er zijn Kamervragen over gesteld en het Instituut voor Fysieke Veiligheid heeft in 2021 een rapport opgesteld.
Ondanks die aandacht lijkt er nog immer onduidelijkheid te bestaan over de juridische verantwoordelijkheid van partijen. De juridische oplossing lijkt (evenwel) niet ver weg. Zo zijn er analogieën te trekken met aansprakelijkheid voor het opruimen van verspreide asbestdeeltjes na een brand en kan gesteld worden dat zonnepanelendeeltjes de ‘nieuwe asbestdeeltjes’ zijn. Vanwege het ‘groene’ karakter van zonnepanelen gaat die vergelijking mij iets te ver. Het ligt in mijn visie veeleer in de rede de vergelijking te trekken met het klassieke arrest van de Hoge Raad inzake de Omgewaaide boom (Hoge Raad 7 mei 1982, ECLI:NL:PHR:1982:AG4377, NJ 1983/478).
In die zaak ging het om de vraag of de eigenaar van een bij storm omgewaaide boom die in de tuin van de buurman viel, verplicht was de boom op zijn kosten te verwijderen. De Hoge Raad beantwoordde die vraag bevestigend, waarbij het in zijn visie onverschillig was of de eigenaar van de boom schuld had aan het omvallen van de boom. Daarbij stelde de Hoge Raad voorop dat het geschil uitsluitend ging om de kosten van verwijdering van de boom en niet om de door de boom aangerichte (gevolg)schade.
Kan de boer, indachtig die redenering, de bezitter van de door brand beschadigde zonnepanelen aansprakelijk houden voor de opruimingskosten, maar niet (per se) voor andere schadeposten (zoals bedrijfsschade)?
In een later te (schrijven en) publiceren praktijkartikel zal ik deze en andere aspecten in meer detail verkennen en bespreken in hoeverre (deeltjes van) zonnepanelen de ‘nieuwe omgewaaide bomen’ zijn, waarbij in het bijzonder de verwijderingsplicht aan de orde zal komen maar ook de vraag wie voor gevolgschade aansprakelijk is, en de verzekeringsaspecten.
_w500.png){kind=logo}